Οι ελέφαντες διαθέτουν τελικά την καλύτερη όσφρηση μεταξύ των θηλαστικών, αφού είναι πέντε φορές καλύτερη από των ανθρώπων και υπερδιπλάσια σε σχέση με τους σκύλους, σύμφωνα με ιαπωνική έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Genome Research.
Πάντως, ο άνθρωπος αν και υστερεί σε επίπεδο όσφρησης, μπορεί να την βελτιώσει πίνοντας αλκοόλ.
Οι ερευνητές του Τμήματος Εφαρμοσμένης Βιολογικής Χημείας του Πανεπιστημίου του Τόκιο, με επικεφαλής τον Γιοσιχίτο Νιιμούρα, ανέλυσαν δείγματα από διάφορα θηλαστικά, συγκρίνοντας πόσα γονίδια για εξειδικευμένους κυτταρικούς υποδοχείς για την όσφρηση διαθέτει το καθένα.
Η γενετική ανάλυση αποκάλυψε πως οι αφρικανικοί ελέφαντες, κατέχοντας 1.948 γονίδια όσφρησης, έναντι περίπου 1.000 των σκύλων, είναι «πρωταθλητές» μεταξύ των ζώων που μελετήθηκαν (αλόγων, χοίρων, λαγών, χιμπατζήδων, αγελάδων, τρωκτικών κ.α.), πράγμα που τους επιτρέπει να μυρίζουν καλύτερα το περιβάλλον τους. Μέχρι σήμερα οι ερευνητές πίστευαν ότι την πιο ευαίσθητη μύτη έχει ο αρουραίος, ο οποίος διαθέτει περίπου 1.300 γονίδια σχετικά με την όσφρηση.
«Όπως φαίνεται, η μύτη ενός ελέφαντα δεν είναι μόνο μακριά, αλλά επίσης ανώτερη», σχολιάζει ο Δρ Νιιμούρα.
Οι ερευνητές πάντως δεν έχουν κατανοήσει πλήρως πώς «δουλεύουν» τα εν λόγω γονίδια. Σε κάθε περίπτωση, η οσφρητική ικανότητα βοηθά ένα είδος να επιβιώσει καλύτερα στο περιβάλλον του, βρίσκοντας πιο εύκολα τροφή και συντρόφους, ενώ μπορεί να αποφεύγει πιο αποτελεσματικά και τα ζώα – θηρευτές.
Τα γονίδια της όσφρησης κωδικοποιούν μια σειρά από πρωτεΐνες, οι οποίες βρίσκονται στα κύτταρα της ρινικής κοιλότητας και προσδένονται στα μόρια των οσμών. Στη συνέχεια, τα νευρικά κύτταρα μεταφέρουν τις πληροφορίες για τις μυρωδιές στον εγκέφαλο, όπου γίνεται η ταξινόμηση και η αντίδραση στα ερεθίσματα.
Οι άνθρωποι διαθέτουν μόλις 396 γονίδια, σχετικά με τους υποδοχείς της όσφρησης, πράγμα που δείχνει ότι ως είδος έχουμε σταδιακά πάψει να εξαρτιόμαστε από την μύτη μας, αλλά αντίθετα έχουμε δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην όραση.
Κι ενώ μπορεί να υστερούμε ως προς την οσφρητική μας ικανότητα, αλλά Ισραηλινοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι υπάρχει τρόπος βελτίωσης της. Ο Δρ Γιάαρα Έντεβελτ του Επιστημονικού Ινστιτούτου Weizmann και οι συνεργάτες του υποστηρίζουν ότι, η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να οξύνει την όσφρηση.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα αυτό, κάνοντας πειράματα με ομάδα 20 εθελοντών, οι οποίοι εντός 20 δευτερολέπτων έπρεπε να διακρίνουν διάφορες μυρωδιές. Το πείραμα επαναλήφθηκε μετά την κατανάλωση 35 χιλιοστογραμμαρίων βότκας ή χυμού φρούτων. Μια άλλη ομάδα 45 εθελοντών υποβλήθηκε σε παρομοια δοκιμή, αλλά αυτή τη φορά σε διάφορα μπαρ και όχι σε εργαστηριακό περιβάλλον.
Τελικά, διαπιστώθηκε ότι τα επίπεδα του αλκοόλ στον οργανισμό συσχετίζονταν άμεσα με την οσφρητική ικανότητα των εθελοντών. Ενώ δηλαδή οι μικρές ποσότητες αλκοόλ βελτίωναν την όσφρηση, οι μεγάλες την επιδείνωναν και μάλιστα σημαντικά.
Να σημειωθεί ότι, παλαιότερες μελέτες είχαν δείξει ότι η ανθρώπινη όσφρηση μπορεί να βελτιωθεί κατόπιν εξάσκησης, ενώ έχουν αναφερθεί και περιπτώσεις όξυνσής της μετά από φαρμακευτική αγωγή ή συνεπεία εγκεφαλικής βλάβης.
πηγή health.in.gr, ΑΠΕ-ΜΠΕ
